TỔNG QUAN VỀ LOÀI MỐI

Mối là một loại côn trùng, xuất phát từ châu phi và  đã được tìm thấy trên toàn thế giới với hơn 2700 loài. Tổ mối được thành lập khi mùa giao hoan( phân đàn) vào tháng 4 – 5 khi 2 con mối cánh gặp nhau và bắt đôi cùng nhau xây tổ. Chúng là loại côn trùng có đặt tính xã hội rất cao, trong tổ mối được phân chia nhiệm vụ cho từng con rõ ràng:

• Mối chúa, mối vua làm nhiều vụ sinh sản di trì nòi giống. Mối chúa quyết định khi nào sẽ có thêm mối chúa khác trong cùng một tổ: khi lượng thức ăn dồi dào, mối chúa muốn phát triển thêm đàn. Thông  thường  trong một tổ mối gỗ ẩm chỉ có một con mối chúa, đối với mối gò có khi chúng ta bắt gặp một tổ có đến 7 – 8 mối chúa. Mối chúa và mối vua chỉ có một nhiệm vụ duy nhất đó là ăn và đẻ, nếu mối chúa hoặc mối vua chết thì các con mối dự phòng sẽ tự phát triển để trở thành mối chúa hay mối vua  mới. Hình dạng mối chúa to gấp cả trăm lần mối thợ, mối vua thì nhỏ hơn  nhiều so với mối chúa. Mối vua, mối chúa sẽ không trực tiếp ăn mà được mối thợ ăn xong món chất dinh dưỡng qua.
• Mối lính lo bảo vệ tổ: đặt điểm nhận dạng mối lính là cặp càng to, khỏe. Chúng không trực tiếp ăn được mà phải sống nhờ mối thợ. Trung bình 7 con mối thợ thì sẽ được bảo vệ bởi 1 con mối lính.
• Mối thợ lo kiếm thức ăn xây tổ. Ngoài các thành viên trên còn có mối cánh để phân đàn để tạo tổ mới.

Mối thường tận dụng gỗ, đất để làm tổ, tổ mối có thể trên cây, dưới  chân tòa nhà, sâu dưới lòng đất hay ngay trong căn nhà chúng ta đang ở. Tổ mối có thể nói là một trong nhưng máy điều hòa tốt nhất trong  thế giới động vật, độ ẩm ổn định, nhiệt độ giao động từ 24 – 26 độ C. Để có được đều này cấu tạo của tổ mối gồm rất nhiều phòng ngoài chức  năng làm phòng để đáp ứng như cầu sinh sống và sinh sản thì các phòng này có các chức năng đều hòa nhiệt độ và độ ẩm cho tổ. Tổ mối thiết kế các ống thông từ đấy tổ lên trên và ra ngoài nhằm mục đich thông hơi, cân bằng nhiệt độ giống như một giếng trời của toàn nhà.

Vài trò mối trong tự nhiên:

• Mối có vài trò quan trọng trong tự nhiên vì chúng giúp phân hủy các chất hữu cơ, mối có thể dọn dẹp một lượng lớn gỗ trong thời gian ngắn và tạo độ mùn, xốp cho đất.

Các vấn đề mối gây ra với con người:

• Mối được coi là mối đe dọa với các công trình xây dựng vì phá các cấu kiện gỗ, làm suy yếu kết cấu công trình.
• Trong nông nghiệp: trong thủy lợi mối làm rỗng các bờ đê, đập thủy điện. Trong nông nghiệp mối tấn công bộ rẻ cây trồng , ở Việt Nam hiện nay các cây chè cổ Sang Tuyết cũng đang bị mối tấn công làm thiệt hại rất lớn.

Kết luận: Mối có vai trò rất quan trọng  trong tự nhiên nhưng vẫn có mặt hại của nó. Để bảo đảm mối không gây hại tới kinh tế chúng ta phải có biện pháp phòng mối đúng và hiệu quả.

                                                                              Tác giả: Phạm Văn Chương, nguổn dữ liệu tham khảo: internet.